به گزارش اکوایران، منصوره محمدی: چندی پیش وزیر میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد گیلان تنها استانی است که درگیر پدیده فرونشست نشده است، این حرف خیال بسیاری از گیلانی‌ها و مردم ایران از نبود پدیده خشکسالی در این استان را راحت کرد. اما در روزهای اخیر، انتشار تصاویری از خشک شدن آب در منطقه گردشگری سقالکسار در رشت، دو گانه‌ای را ایجاد کرده است که اگر بارش کافی است، چرا این پهنه خشک شده است، برخی می‌پرسند، بر سر یکی از پربارش‌ترین استان‌های کشور چه آمده است؟ این سوالات در حالی مطرح می‌شود که بررسی الگوی بارش استان گیلان نشان می‌دهد گیلان از ابتدای سال زراعی تا نیمه مرداد ماه نسبت به مدت مشابه سال پیش از آن رشد سه درصدی و نسبت به درازمدت کاهش یک درصدی داشته است.
سقالکسار یک منطقه گردشگری است که در سال‌های اخیر شهرت فراوانی پیدا کرده است و دلیل این شهرت، آب‌بند معروفی است که در آنجا وجود دارد که برخی معتقد به وجود یک سدخاکی هستند اما منابع طبیعی و اداره آب وجود سد را نفی می‌کنند. آب موجود در این منطقه علاوه بر گردشگری، برای مصارف کشاورزی نیز مورد مصرف قرار می‌گیرد.
اداره آب منطقه‌ای و سازمان منابع طبیعی گیلان درباره خشک شدن این آب‌بند یا سد خاکی نظرات متفاوتی دارند، در حالی که آب منطقه‌ای معتقد است کم‌بارشی منجر به بروز این پدیده شده است، منابع طبیعی می‌گوید جای نگرانی نیست و در گذشته نیز این اتفاق تکرار شده است.
شرایط بارش عادی خواهد شد
عمران مومنی، مدیر مطالعات پایه منابع آب استان گیلان در گفت‌وگو با اکوایران تاکید دارد آبی که در این منطقه جمع‌آوری شده، آب سد نیست، گیلان دو سد در حال بهره‌برداری به نام سفید رود و شهید بیجار دارد که هر دو برای مصارف کشاورزی و آب شرب به اندازه کافی آب دارند. او معتقد است این کم آبی به دلیل کاهش بارش در تیرماه است که نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش قابل توجهی داشته است، همچنین مصرف کشاورزی و زمین‌های برنج نیز منجر به کاهش ذخایر آب شده است.
مومنی می‌گوید در شهریور ماه شرایط به وضعیت عادی بازخواهد گشت. او درباره شرایط آبی گیلان می‌گوید: «تقریبا یک ماه است که در رشت بارندگی نداشتیم و این سابقه نداشته است. از طرفی در فصل مصرف آب بودیم و برای آبیاری شالیزارها منابع موجود مصرف شدند. اما در شهریور ماه که یکی از ماه‌های پربارش استان است، انتظار داریم شرایط به حالت عادی بازگردد.»
او در واکنش به اینکه با وجود آنکه وضعیت بارندگی در استان گیلان در سال جاری در مجموع مناسب بوده، اما تصاویر خشک‌شدن این منطقه باعث پرسش‌های بسیاری شده، توضیح می‌دهد که در نیمه اول فصل آبی بارش‌ها بهتر بوده است و در نیمه دوم سال که فصل زراعی هم بوده کاهش داشته و تا اردیبهشت بارندگی‌ها خیلی خوب بود و از سال گذشته نیز بیشتر بود، اما در تیرماه افت محسوس بارندگی در استان رخ داد.
کشت دوم برنج آب را می‌بلعد؟
او در واکنش به اینکه مصرف آب در کشت دوم برنج نیز بسیار زیاد است، آیا برای این کشت ممنوعیتی باید لحاظ شود توضیح می‌دهد: «می‌گوید کشت دوم در زمین‌هایی که چاه دارند انجام می‌شود و از آب سدها برای این منظور استفاده نمی‌شود. بارندگی هم برای کشت دوم آنقدر به میزان کافی است که نیاز آبی را مرتفع کند.» به گفته مومنی زمان انجام کشت دوم از اواخر مرداد ماه است و 40 درصد بارندگی استان گیلان نیز در ماه‌های شهریور، مهر و آبان رخ می‌هد و کشت دوم همزمان با بارندگی ها است و تاثیری بر منابع آبی ندارد.
خشکی سقالکسار طبیعی است
در آن سوی ماجرا اداره منابع طبیعی نیز اطمینان خاطر می‌دهد که خشکی این منطقه برطرف خواهد شد. کامیار مرزبانی، رئیس اداره کل منابع طبیعی استان گیلان در گفت‌وگو با اکو ایران می‌گوید سقالکسار یک منطقه گردشگری است و سدی در آنجا قرار ندارد، آبگیر است و در این فصل سال آب آن برای مصارف کشاورزی به کار میرود و در صورتی که آب کم شود، به محض اینکه بارندگی شود، مجددا پر خواهد بود.
او در واکنش به اینکه آیا چنین خشکی در این منطقه طبیعی است یا خیر می‌گوید: این طبیعی است و در سال‌های قبل نیز اتفاق می‌افتاد، چرا که کشاورزها از آب آن استفاده می‌کنند اما با بارندگی دوباره پر می‌شود.
مرزبانی در واکنش به کاهش بارندگی و تاثیر آن بر پوشش جنگلی و مراتع استان توضیح می‌دهد: « ریشه اکثر درختانِ جنگلی عمیق است و اینگونه نیست که بارندگی روی آنها تاثیر داشته باشد. در مراتع نیز از آنجایی که فصل چرا رعایت می‌شود، با وجود آنکه بارندگی کم می‌شود، اما خوشبختانه بروز پدیده مه رطوبت مراتع را حفظ می‌کند و از سوختن مرتع جلوگیری می‌کند.در جنگل‌ها نیز به دلیل وجود چشمه‌های طبیعی در آنها آسیبی به جنگل‌ها وارد نمی‌شود.» او نیز معتقد است در گیلان جای نگرانی نیست و بارندگی‌ها آغاز شده است و کم بارشی جبران خواهد شد.
به گزارش اکو ایران، تغییرات بارندگی شهر رشت در تیرماه، طی 9 سال گذشته نشان می‌دهد الگوی بارش بسیار متغییر بوده است، به گونه‌ای که در چهار سال میزان بارندگی در این ماه بیش از 100 میلی‌متر و در پنج سال کمتر از 50 میلی‌متر بوده است. از همین‌روی این احتمال که تغییرات اقلیمی با تغییر الگوی بارش منجر به خشکی‌های بیشتری شود در میان کارشناسان مطرح است.
