«ایران و پاکستان میتوانند شریکان راهبردی اقتصادی منطقه باشند»
در شرایطی که روابط اقتصادی منطقهای بیش از پیش اهمیت پیدا کرده، نقش ایران و پاکستان بهعنوان دو کشور همسایه با اشتراکات فرهنگی و اقتصادی، در حال پررنگتر شدن است. عبدالخالق بارانزهی، عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران و پاکستان، در گفتوگو با ما از ظرفیتها، چالشها و چشمانداز آینده تجارت دو کشور سخن گفت.
سوال ۱: وضعیت کنونی روابط تجاری ایران و پاکستان را چگونه ارزیابی میکنید؟
پاسخ: روابط تجاری ایران و پاکستان پتانسیل بسیار بالایی دارد، اما هنوز به سقف واقعی خود نرسیدهایم. همسایگی جغرافیایی، اشتراکات فرهنگی و نیازهای متقابل دو کشور فرصتهای بزرگی ایجاد کرده است. با این حال، چالشهایی مثل محدودیتهای بانکی و مشکلات حملونقل مرزی باعث شده رشد تجارت به کندی پیش برود.
سوال ۲: مهمترین حوزههای همکاری اقتصادی بین دو کشور کداماند؟
پاسخ: انرژی، محصولات کشاورزی، مواد غذایی، مصالح ساختمانی و خدمات فنی و مهندسی در اولویت قرار دارند. ایران میتواند برق، گاز و محصولات پتروشیمی را به پاکستان صادر کند و در مقابل، پاکستان میتواند بخشی از نیازهای ایران به محصولات کشاورزی گرمسیری و مواد اولیه را تأمین نماید.
سوال ۳: چه اقداماتی میتواند باعث تسهیل تجارت میان ایران و پاکستان شود؟
پاسخ: مهمترین اقدام، توسعه و بهروزرسانی زیرساختهای مرزی است. ایجاد گمرکات مدرن، تسهیل صدور ویزای تجاری، و ایجاد سازوکارهای مالی مشترک میتواند روند مبادلات را سرعت بخشد. همچنین، استفاده از ظرفیت مناطق آزاد مثل چابهار نقش کلیدی دارد.
سوال ۴: نقش اتاق مشترک بازرگانی ایران و پاکستان در این مسیر چیست؟
پاسخ: اتاق مشترک بهعنوان پل ارتباطی بین بخش خصوصی دو کشور عمل میکند. ما تلاش میکنیم موانع را شناسایی و به دولتها منتقل کنیم، هیئتهای تجاری را سازماندهی کنیم و فرصتهای سرمایهگذاری را به فعالان اقتصادی معرفی نماییم.
سوال ۵: چشمانداز آینده تجارت دو کشور را چگونه میبینید؟
پاسخ: اگر موانع موجود برطرف شود، حجم مبادلات ایران و پاکستان میتواند ظرف سه تا پنج سال چند برابر شود. حتی میتوانیم در حوزههایی مثل ترانزیت کالا به آسیای مرکزی و استفاده از مسیرهای بندری مشترک، نقش منطقهای پررنگتری ایفا کنیم.
سوال ۶: تأثیر تحولات سیاسی و امنیتی مرز ایران و پاکستان بر تجارت چیست؟
پاسخ: ثبات مرزی برای تجارت حیاتی است. هرگونه ناامنی یا بستهشدن موقت مرزها باعث اختلال در زنجیره تأمین میشود. خوشبختانه، همکاریهای امنیتی دو کشور در سالهای اخیر بهبود یافته و این امر به اعتماد تجار کمک کرده است.
سوال ۷: پاکستان چه جایگاهی در استراتژی صادراتی ایران دارد؟
پاسخ: پاکستان با جمعیت بالای ۲۴۰ میلیون نفر، بازاری بزرگ و در حال رشد است. این کشور میتواند به یکی از مهمترین مقاصد صادراتی ایران در حوزه کالاهای مصرفی و صنعتی تبدیل شود، بهخصوص در جنوب پاکستان که از نظر جغرافیایی به ما نزدیکتر است.
سوال ۸: در بخش حملونقل، چه موانعی بر سر راه تجارت دو کشور وجود دارد؟
پاسخ: نبود خطوط ریلی مستقیم و کمبود ناوگان حملو نقل مدرن از چالشهای اصلی است. همچنین، روند ترخیص کالا در مرزها گاهی طولانی است. توسعه مسیرهای جادهای و ریلی و ایجاد کریدورهای ترانزیتی مشترک میتواند این مشکلات را رفع کند.
سوال ۹: نقش بخش خصوصی در گسترش روابط اقتصادی دو کشور را چگونه میبینید؟
پاسخ: بخش خصوصی موتور محرک تجارت است. اگر دولتها بستر قانونی و زیرساختی را فراهم کنند، شرکتهای خصوصی میتوانند روابط اقتصادی را چندین برابر کنند. اتاق مشترک بازرگانی دقیقاً برای همین هدف ایجاد شده است.
سوال ۱۰: آیا فرصتهایی برای سرمایهگذاری مشترک بین ایران و پاکستان وجود دارد؟
پاسخ: بله، فرصتهای زیادی هست. از احداث نیروگاههای برق گرفته تا واحدهای بستهبندی محصولات کشاورزی و حتی صنایع سبک و نساجی. سرمایهگذاری مشترک باعث میشود هر دو طرف از مزیتهای جغرافیایی و منابع انسانی یکدیگر بهرهمند شوند.
سالار
به نظر شما کدام حوزهها بیشترین جذابیت را برای سرمایهگذاری مشترک ایران و پاکستان دارند؟
کارشناس روابط عمومی دیجیتال
بر اساس صحبتهای آقای بارانزهی، انرژی، کشاورزی و صنایع سبک بیشترین پتانسیل را دارند. احداث نیروگاههای مشترک، بستهبندی و صادرات محصولات کشاورزی، و راهاندازی واحدهای نساجی میتواند نمونههای موفقی از سرمایهگذاری مشترک باشد. این حوزهها نهتنها سود اقتصادی دارند، بلکه اشتغالزایی و تقویت روابط سیاسی و اجتماعی بین دو کشور را نیز به همراه میآورند.